Εν Τυνησία περιπλάνηση
Τα περισσότερα ταξίδια μου στο εξωτερικό γίνονται κατόπιν επιλογής, μερικά όμως, όπως αυτό, λόγω αναγκαιότητας. Την προηγούμενη μέρα της πτήσης μου μια μυρωδιά βαριού γλυκίζοντως αρώματος αναμεμειγμένη με αυτή της σκορδαλιάς θρονιάστηκε μπρος μου στο λεωφορείο, είχε την μορφή ενός Χατζιδακίζοντως κυρίου και ταίριαζε απόλυτα με την διάθεσή μου για αυτό το ταξίδι. Δεν αγαπώ το πολύβουο και το επιδεικτικά βρώμικο. Η αισθητική της Ελλάδας της δεκαετίας του 80', όπου το καφρίζω συνιστούσε άποψη, μου γυρνά το στομάχι. Η Τυνησία, που ανέμενα και είδα τις περισσότερες μέρες, περιγράφεται από αυτήν την αισθητική. Είναι μια χώρα που στήνεται με προχειρότητα για να εισέλθει στην σύγχρονη εποχή, μια χώρα όπου η αίσθηση της αρπαχτής είναι έντονη. Αυτά όμως υφίστανται στην παραλιακή τουριστική ζώνη, όπως αυτή της Sousse, αν φύγεις από τα παράλια και εισχωρήσεις στην ενδοχώρα είναι σαν να οδεύεις πίσω στον χρόνο, ωσάν τα χιλιόμετρα να γυρνούν τις δεκαετίες πίσω. Φτάνεις έτσι στο πέρασμα της Kassarine για την Αλγερία, όπου κείτεται μια περιοχή που μόλις ορθοποδεί, όπως η Ελλάδα του 50' και 60'. Οι άνθρωποι είναι σχετικά ακόμα ανέγγιχτοι από την γοητεία του δυτικού πλούτου. Ο χρόνος για αυτούς δεν έχει αποκτήσει τον ρυθμό της ασθμαίνουσας ατμομηχανής.
Σαν σε όνειρο βρέθηκα στο κέντρο μιας απίστευτης γιορτής. Γυναικείοι πατροπαράδοτοι αλαλαγμοί αναμείχθηκαν με τους σύγχρονους αραβικούς ρυθμούς του ντόπιου DJ, καθώς το νιόπαντρο ζευγάρι έφτασε. Ένα ολόκληρο χωριό χύθηκε πάνω στο ζευγάρι. Αν αποστασιοποιόμουν όλα θα έμοιαζαν με απίστευτο κιτς. Χριστουγεννιάτικα φωτάκια υπερίπτονταν ενός υπερυψωμένου θρόνου από λευκή δερματίνη περιτριγυρισμένου από πλαστικές καρέκλες, . Το σύγχρονο συνυπήρχε με το παραδοσιακό με έναν εξωφρενικό τρόπο, αλλά όλα έδεναν καθώς από πίσω τους υπήρχε μια αγνή ψυχή ενός κόσμου που πάλλονταν στον ρυθμό μιας γιορτής. Η μείξη του βαριού γλυκίζοντως αρώματος και της σκορδαλιάς έφυγε από τα ρουθούνια μου. Έβλεπα σιγά σιγά πια τη μοίρα που έδειχνε το πάντρεμα του νωχελικού νότου με αυτό της βιομηχανικής Ευρώπης. Το έβλεπα και την επομένη στα μάτια των ανθρώπων που αποχωρίζονταν, καθώς τραβούσα τα παιδιά του μακριά. Ήταν ένας πόνος ελπίδας από μια κοινωνία που σβήνει και τα δάκρυα μιας απογαλακτιζόμενης επερχόμενης. Διαβάζοντας Μαρξ μπορούσα πρότερα να καταλάβω ότι ο καπιταλισμός δρα ριζοσπαστικά στις κοινωνίες χωρίς να μπορώ να συναισθανθώ το γεγονός, τώρα είχα γίνει πρέσβης του.
Υπάρχουν βιώματα που φεύγουν σαν τη χένα με την οποία ιεροτελεστικά βάφτηκαν τα χέρια των νιόπαντρων και υπάρχουν βιώματα που μένουν υποδόρια χαραγμένα, όπως τα τατουάζ στα ζαρωμένα από τον χρόνο χέρια και πρόσωπα των γυναικών, που χόρευαν κατά τη διάρκεια της τελετής. Αν και βρέθηκα με τους ανθρώπους αυτούς λιγότερο από μια μέρα, μου χάρισαν μια ανεξίτηλη ανάμνηση.