Γέφυρες
Γέφυρα 1
Όταν έπεσες από τη γέφυρα, μεταφέρθηκες αιμόφυρτος στο νοσοκομείο, οι δικοί σου φοβήθηκαν ότι θα σε χάσουν, αλλά τελικά όλα καλά. Πάλι εδώ, αρτιμελής, το σώμα και το πνεύμα είναι στη θέση τους.
Εκτός... εκτός από μια μικρή λεπτομέρεια. Ο τόνος της φωνής σου. Η φωνή σου έχει ξεχάσει να κελαηδάει. Πώς να το περιγράψω, βγαίνει χωρίς χροιά, επίπεδη. Ακόμα και η ψηφιακή φωνή του Hawking μοιάζει πιο εκφραστική από τη δική σου. Τα καλά νέα είναι ότι μπορείς να δώσεις στη φωνή σου χρώμα επίτηδες, αλλά δε σου έρχεται καμιά ιδέα για το τι χρώμα οφείλει να έχει το κάθε τι που ξεστομίζεις. Καμιά ιδέα. Τίποτα. Nada. Σαν να διαγράφηκε από τον εγκέφαλό σου αυτή η ικανότητα.
Ποιά είναι η λύση? Να παρατηρείς το πώς χρωματίζουν τη φωνή τους οι άλλοι άνθρωποι. Δυστυχώς αντιμετωπίζεις ένα δίλημμα εδώ, αφού τους άλλους ανθρώπους δεν τους έχεις σε υπόληψη. Πώς να κάθεσαι τώρα να τους παρατηρείς και να μαθαίνεις από αυτούς? Σαν παιδί που μεγαλώνει, περίπου, θα επανακινήσεις τέτοιες διαδικασίες. Αλλά η γέφυρα του παραδειγματισμού έχει καταστραφεί.
Από την εφηβεία σου ακόμα τους κορόιδευες από μέσα σου, για αυτά που πιστεύουν, για το πώς αντιμετωπίζουν τα πράγματα, τη ζωή τους, για το πώς τα πάντα επιδρούν στον ψυχισμό τους, με τρόπο τόσο διαφορετικό από το πώς επιδρούν στο δικό σου. Και οι εμπειρίες τους, τα θέλω, τα πιστεύω τους, η αλαζονεία, η ματαιοδοξία, ο φόβος του θανάτου, αλλά και η αισιοδοξία περνούν στον τόνο της φωνής τους και πρέπει πλέον αυτόν να αντιγράψεις, να τον περάσεις μέσα σου σαν ένεση. Αυτό που υποτιμάς. Τι ταπείνωση!
Γέφυρα 2
Ο Κούντερα λέει ότι η αισιοδοξία βασίζεται στη (λανθασμένη) πεποίθηση ότι όταν η ιστορία επαναληφθεί, θα έχεις μάθει από τα λάθη σου και όλα θα πάνε καλύτερα. Αν την τραβήξουμε λίγο αυτήν τη θέση του καλού συγγραφέα, κατά μια έννοια η ωριμότητα βασίζεται στην αποδοχή της αισιοδοξίας (και στην πίστη ότι υπάρχει σωστό και λάθος, αλλά τελοσπάντων). Μαθαίνεις από τα λάθη σου. Δεν είναι λοιπόν παράλογο ότι στην κρίση μέσης ηλικίας οι άνδρες φέρονται ξανά σαν ανώριμα παιδιά. Όταν αρχίσεις να νιώθεις το θάνατο να σιμώνει, προσπαθείς να ξεχάσεις ό,τι έχεις μάθει από τα λάθη σου, για να γυρίσει ο χρόνος πίσω. Αυτή είναι η κρίση της μέσης ηλικίας. Αν υποκριθείς ότι δεν έχεις μάθει ακόμα τίποτα, τότε είσαι πάλι νέος κι ο θάνατος δεν είναι παρά μια θολή σκιά πίσω από την κουρτίνα.
Με άλλες ιδέες και άλλες σκέψεις, πριν καμιά δεκαριά χρόνια σε ενέπνεαν άλλοι στίχοι. Τώρα τους ξανακούς, η μουσική συνεχίζει να σ’ αρέσει, αλλά οι στίχοι δεν ακούγονται. Οι Deus X Machina σου φαίνονται υπερβολικά αριστεροί και οι Sonic Youth καμιά φορά πολύ θρήσκοι. Γουστάρεις και αηδιάζεις μαζί.
Και τα προφυλακτικά που έχουν παραμείνει στο κουτί για καιρό, σε φέρνουν πάντα στην ίδια άσχημη θέση. Τα μισά με την πρώην, τα υπόλοιπα με την επόμενη. Κι όσο κι αν προσπαθείς να ξεχάσεις τις φαντασιώσεις της ημέρας που τα αγόραζες, αυτές θα επιστρέφουν, θα σου γαμάνε το κεφάλι, θα επιστρέφουν, θα σου γαμάνε το κεφάλι, θα επιστρέφουν, θα σου γαμάνε το κεφάλι, θα επιστρέφουν...
-------
ΥΓ. Υπό τους ήχους του Evol των Sonic Youth.
YΓ2. Η φωτογραφία είναι από το εξώφυλλο του Bad Moon Rising, Sonic Youth (1985).
10 Comments:
(συνέχεια του 1;) Υπάρχουν και μερικοί βέβαια που δεν υποπίπτουν σε αυτή την κατηγορία. Κάποιους τους εκτιμάς με έναν (ή έστω μηδέν κόμμα ένα) τρόπο, άλλους χαίρεσαι να διαφωνείς μαζί τους και αλλοί απλά έχουν μια ανεπαίσθητη κι ανεξήγητη επίπτωση όταν συνειδητοποιείς ότι αναγνώρισαν κι αυτοί από ποιο δίσκο είναι το εξώφυλλο. Άσε που υπάρχει και ο Κούντερα. Αλλά η ταπείνωση παραμένει.
Μη του προσφέρεις γέφυρες Diafane. Τις θέλει όλες καμένες. Νιώθει ηδονή στη σκέψη της μοναξιάς και του αδιέξοδού του. Το περιβάλλον του είναι τα σκεύη από τα οποία μπορεί να αντλήσει τη μουσική του. Αλλά δεν πρέπει να βρει το απολεσθέν από τον έξω κόσμο, μέσα του πρέπει να βυθιστεί για να βρει τη φωνή του. Εκεί στην άκρη του που κάθεται φαντασιωνόμενος την χαρά της πτώσης του, πρέπει να τον σκουντήσουμε για να χαρεί την γεύση της πραγματικής πτώσης. Έτσι δεν είναι Thrass; Αυτό δε θα ήθελες από τους φίλους σου;
Diafane, άνθρωποι που εκτιμώ (έστω και μερικώς) υπάρχουν, αλλά δε νομίζω ότι αυτοί θα έριχναν τόσο βάρος στη χροιά μιας φωνής. Θα ήταν οι τελευταίοι που θα τους ενδιέφερε κάτι τέτοιο.
GGL, αντιθέτως! (οπότε δεν είσαι και πολύ μακριά)
Από τους φίλους μου περιμένω να μου κάνουν παρέα όταν περιστασιακά κάνω ένα διάλλειμα και ξε-βυθίζομαι (= ανέρχομαι στην άκρη του γκρεμού, που λες). Και, κυρίως, οι δικές μου πτώσεις είναι σχετικές κινήσεις, συνήθως δεν κινούμαι εγώ, οι άλλοι κάνουν του κεφαλιού τους.
Thrass, η κρίση της μέσης ηλικίας ανηκει στους μεσήλικες και όχι σε ανθρώπους που κοχλάζει μέσα τους η ζωή, ο έρωτας, η ενεργητικότητα! Ασε τις δικαιολογίες. Το ξέρεις κι εσύ πως ψάχνεις την αφορμή που θα σε βγάλει ξανάς στους δρόμους. Κι αν η χροια της φωνής απαιτεί μιμητισμο, οι σκέψεις και τα συναισθήματα είναι δικά σου, κι ευτυχώς μπορείς να τα εκφράσεις με πολλούς τρόπους. Το ξέρεις και το γουστάρεις, γιατι αυτή αυτη η διαφορετικότητα μας κάνει μοναδικούς. Παρεπιπτόντως, αυτή η σκουρόχρωμη διάθεσή σου έχει μια όψη δημιουργικότητας. Περιμένω τα next steps. Κι έχω υψηλές προσδοκίες.
Σκέψου τη γέφυρα 3. Δεν αργεί, 10 χρόνια μετά. Διαλέγεις σενάριο:
Α) περνάς τη γέφυρα. Φίλοι, συνάδελφοι, συνομήλικοι, όλοι παντρεμένοι με παιδιά, αρχή φαλάκρας, κοιλίτσα και καμιά γκομενίτσα για ανανέωση που και που. Κι εσύ το ίδιο. Συζητήσεις για δουλειές και λεφτά, δάνειο στην τράπεζα για το σπίτι, σουπερμάρκετ κάθε Σάββατο πρωί και ποδόσφαιρο το απόγευμα ανάμεσα στα πηγαινέλα για τα παιδικά πάρτι και στα φροντιστήρια αγγλικών. Χαζομπαμπάς εντελώς. Είσαι καλά και περνάς ωραία, δεν τα έχεις όλα, αλλά δεν μπορείς να φανταστείς τη ζωή σου αλλιώς. Μια χαρά δεν είναι; Ο Κούντερα σκονισμένος σε κάποιο ράφι, περιμένει να τον ανακαλύψει ο γιος σου λίγα χρόνια αργότερα. Εσύ διαβάζεις μόνο εφημερίδα, πολιτικά και τις σομόν σελίδες. Τους φίλους σου τους βλέπεις αραιά και που, σε κανένα πάρτι παιδικό ή καμιά βραδιά οινοποσίας. Και στο Χριστουγεννιάτικο πάρτι στο σπίτι της Ilaira, κλείνουμε επέτειο 20 χρόνων και θυμόμαστε μαζί τα παλιά. Είναι όλα τόσο διαφορετικά, αλλά τόσο όμορφα. Η ζωή έχει προχωρήσει, έχει εμπλουτιστεί. Δε συζητάμε πια για την Έρημη Χώρα του Έλιοτ, ούτε καν για την τελευταία παράσταση του Βογιατζή (αν και αυτό δεν το υπόσχομαι). Διαφωνούμε για το σχολείο που θα στείλουμε τα παιδιά μας, για το πότε να κάνουμε δική μας δουλειά, τι κουρτίνες θα βάλουμε στο σπίτι. Θα έχουμε βαρεθεί πια τις υπαρξιακές συζητήσεις που δε βγάζουν πουθενά (θα είναι και οι γυναίκες σας μπροστά!).
Β) δεν περνάς τη γέφυρα. Παραμένεις ο διαρκώς επαναστατημένος άνθρωπος, ο Σίσυφος του Καμύ. Χρειάζεται να το περιγράψω;………
Κάθε συμβιβασμός – πες το ωριμότητα, πες το υποχώρηση, το ίδιο είναι – έχει τη σκοπιμότητά του, γιατί κάθε μέρα επιλέγουμε τη ζωή. Κι έπειτα, πιστεύεις πραγματικά ότι μαθαίνουμε πάντα από τα λάθη μας; Εγώ γιατί νομίζω ότι κάνω συνέχεια τα ίδια; Και όπως λέει και ο δάσκαλος Κούντερα, ευτυχώς που η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται, ευτυχώς που η ύπαρξη έχει αυτή την αβάσταχτη μεν, ελαφρότητα δε. Έχουμε ένα υπέροχο άλλοθι να κάνουμε ό,τι μας αρέσει, γιατί θα είναι για μια φορά. Και θα ήταν τόσο βαρετή η ζωή αν επαναλαμβανόταν, δε συμφωνείς; Προτείνω σενάριο Α. Έχω περάσει κι εγώ γέφυρες πολλές. Εξάλλου, εμείς θα είμαστε πάντα «το γουρούνι που κυλιέται στη λάσπη αλλά κοιτάζει τα αστέρια». Και έχουμε τόσα πράγματα να κάνουμε μέχρι να αρχίσουμε χημειοθεραπεία.
By the way, θα έρθεις στις 22, έτσι; Μην τολμήσεις και δεν…
Μπράβο! Εντυπωσιακό come back της Tinkerbell! Συνυπογράφω.
Ilaira,
Μπορεί η κρίση μέσης ηλικίας να ανοίκει (γενικά μιλώντας) στους μεσήλικες, αλλά τα αίτιά της ανατρέφονται μέσα μας από πολύ πιο πριν. Αυτήν τη διαπίστωση έχω κάνει. Δε διαμαρτύρομαι ακριβώς, γιατί θα ήταν σαν να διαμαρτύρομαι για το τι είμαστε σαν είδος, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να μ’ αρέσει κιόλας.
Τinkerbell (και συνυπογράφουσες),
Αναρωτιέμαι για ποιό λόγο ακριβώς θα περίμενες να αξιολογήσω το (Α) ως "μια χαρά". Ασφαλώς και δεν είναι "μια χαρά" από μόνο του! Καταρχάς, πού είναι η δημιουργικότητα σε αυτό που περιέγραψες, την ξέχασες?
Αλλά και πέρα τούτου, αυτό που θέλω να πω είναι ότι ουσιαστικά δεν υπάρχει και ιδιαίτερη γοητεία στο "προς τα μπροστά" ή αλλιώς την ατομική πρόοδο, δεδομένου ότι ξέρουμε περίπου τι υπάρχει στο τέλος της διαδρομής (ή, τουλάχιστον, εγώ έχω τη θεωρία μου). Αυτό δε σημαίνει απαραίτητα ότι δεν αξίζει τον κόπο, είμαι αρκετά προσεκτικός στη φράση που μόλις χρησιμοποίησα. Απλώς μιλώ για την έλλειψη γοητείας του best case scenario- δηλαδή ακόμα κι αν είναι το καλύτερο πράγμα που μπορεί να συμβεί σε κάποιον, αυτό κάνει την κατάσταση απλώς θλιβερή.
Θα σταθώ και λίγο στον "εμπλουτισμό της ζωής" που αναφέρεις. Κατ΄ ουσίαν διαφωνώ, αν και σε επιμέρους θέματα σου δίνω δίκιο. Δεν υπάρχει εμπλουτισμός, υπάρχει αντικατάσταση ιδιοτήτων με άλλες. Κι όταν η αντικατάσταση δεν είναι πλήρης, το μόνο που βλέπω είναι δημιουργία αντιφάσεων (βλέπε πχ την παράγραφο με τα προφυλακτικά). Είναι αυτό που τόσο επιτυχημένα ο Κούντερα περιγράφει σαν "ευτυχισμένη θλίψη". It`s just not good enough.
*ανήκει*, ουψ....
Αγαπημένε μου Thrass,
Υπάρχει πιο δημιουργικό πράγμα από το να μεγαλώνεις ένα παιδί; (και στο λέω αυτό εγώ που μέχρι πρόσφατα δεν ήθελα ούτε να το σκεφτώ). Υπάρχει πιο υπέροχο πράγμα από το να είσαι ερωτευμένος και να ζεις τον έρωτά σου;
Δημιουργικός μπορείς να νιώθεις με πολλά πράγματα, με τη δουλειά σου, με τα χόμπι σου, με ένα βιβλίο που θα σε κάνει να σκεφτείς. Το θέμα είναι, θέλεις να νιώσεις δημιουργία και μαγεία; Τότε μπορείς να βρεις τον τρόπο, αν και πιο δύσκολα από τους άλλους ανθρώπους - το ίδιο ισχύει και για μένα.
Γοητεία και μαγεία για τη ζωή θα νιώσεις όταν ερωτευτείς, τότε όλα θα σου φαίνονται υπέροχα και φανταστικά, όλα θα αποκτήσουν νόημα. Τι να πω, μήπως εσείς οι άντρες δεν ερωτεύεστε;
Ακόμα και οι αντιφάσεις δημιουργικές είναι, αν τις δεις σαν προκλήσεις για να προχωρήσεις παραπέρα. Εσύ το ξέρεις καλά, στη φιλοσοφία και στην επιστήμη η αμφισβήτηση και οι αντιφάσεις οδηγούν στην εξέλιξη. Θα μου πεις, γιατί να υπάρχει εξέλιξη; Γιατί όχι, το αντίθετο της εξέλιξης είναι η στασιμότητα. Έχουμε άλλη επιλογή; H ζωή υπάρχει σήμερα (ακόμα κι αν πρόκειται για ψευδαίσθηση ή για ένα πείραμα σε κάποιο πολυδιάστατο κοσμικό εργαστήριο) επειδή οι άνθρωποι την αποδέχονται και παίζουν με τους κανόνες - έστω κι αν πιστεύουν ότι μπορούν να τους αλλάξουν… Συμφωνώ ότι το τέλος της διαδρομής τα κάνει όλα μάταια, άρα λοιπόν, τόσο η άρνηση της εξέλιξης και της προσαρμογής όσο και η αποδοχή της έχουν ακριβώς την ίδια σημασία. Εσύ θα επιλέξεις ποιο από τα δύο θέλεις… Όλα είναι στο μυαλό μας. Όπως και να ‘χει, τίποτα δε θα είναι ποτέ αρκετά καλό, πίστεψέ με, είναι στα γονίδιά μας. Σε φιλώ.
Διορθώθηκε η λέξη "αιμόφυρτος", thanks, void.
Kρίμα που ο σχολιασμός δεν τελειώνει πια με φιλιά.
Post a Comment
<< Home