…, οι άνθρωποι…

...είναι άνθρωποι και δεν έχει σημασία σε ποιο Θεό προσεύχονται. Και έχει δει με τα ίδια του τα μάτια τιμή, δικαιοσύνη, πόνο, χαρά, σοφία και μιζέρια στις γραμμές τόσο των εχθρών τους όσο και στις δικές τους. Δεν ήταν διαφορετικοί, απλά πολεμούσαν με διαφορετικές σημαίες.

-Χούλια Ναβάρρο, Η αδελφότητα της Ιεράς Σινδόνης-

Άλλο ένα βιβλίο που θα διαβαστεί ευχάριστα όμως χωρίς να αφήσει σημαίνουσα απομένουσα γεύση. Αλλά ακόμα και σε ένα τέτοιο βιβλίο υπάρχει ένα απόσπασμα ιδιαίτερο, ικανό να ανακινήσει πράγματα, να σταθεί η αφορμή να βγουν από μέσα μου σκέψεις, ιδέες.

=====================================================

Δεν είμαι θρήσκος και αυτό το ξεκαθαρίζω. Εντούτοις, με ξενίζει η εικόνα εκκλησίας μετατρεμμένης σε καφετέρια ή τζαμιού σε αγορά μικροπωλητών, νιώθω ότι ακόμα και σε αυτό θίγεται η ανθρώπινη αξιοπρέπεια Με στεναχωρεί το να μην αφήνεις μια γυναίκα να φορέσει το φερετζέ της άλλο τόσο όσο με ενοχλεί να της τον επιβάλεις.

Ωστόσο, πώς μπορείς να ανεχτείς φαινόμενα όπως η κλειτοριδοεκτομή, τον ερωτικό ακρωτηριασμό ενός ανθρώπου; Πώς την καθημερινή ισοπέδωση της γυναίκας μέσω της ανισότητας με τον άνδρα; Μέχρι πού μπορεί να αφήσεις την θρησκεία να επιβάλλεται; Μήπως κάτι μου διαφεύγει;

Αναρωτιέμαι πολλές φορές αν η γυναίκα που πιστεύει στο Ισλάμ νιώθει αδικημένη με όσα η «δυτική» μας οπτική μας βλέπει να πράττονται εις βάρος της, ή είναι κάτι που το λαμβάνει ως κάτι απόλυτα φυσικό, να μη πω καθαρτικό, όσο ακραίο και να μου φαίνεται. Πώς, όμως, μπορείς να δεις μέσα από τα μάτια του συνανθρώπου σου, όταν έχετε γαλουχηθεί σε διαφορετικές συνθήκες, διαφορετικά περιβάλλοντα;

Σκέφτομαι ότι τα θρησκευτικά πιστεύω, όσο και δογματικά να φαίνονται, εντέλει είναι κάτι ρευστό, διαμορφώνονται ανάλογα με τις κοινωνίες στις οποίες ανήκουν. Η κοινωνία από μόνη της πρέπει να τα μεταλλάξει, να τα προσαρμόσει, όχι όμως να της επιβάλλουν τις αλλαγές από έξω κάποιοι «πολιτισμένοι», επειδή θεωρούν τις αξίες της ασύμβατες με τις δικές τους ή ακόμα χειρότερα κατώτερες των δικών τους. Και στο όνομα τινός θα επιβάλλεις σε κάποιον κάτι ξένο προς αυτόν; Μήπως πρέπει πρώτα από όλα να συγχνωτιστείς μαζί του τόσο ώστε να μπορείς να νιώσεις τη δική του οπτική πάνω στο θέμα, προτού αποφασίσεις για την ανόητη βαρβαρότητά του ή την βαθιά σοφία του; Μήπως πρέπει να αφήνεται ελεύθερα να αποφασίσει ποια κοσμοθεωρία θέλει να ασπαστεί, ακόμα και αν αυτό σημαίνει την ίδια τη στέρηση των ελευθεριών του;

Δε το κρύβω ότι με ικανοποιεί όταν έναν μουσουλμάνος μιλά για δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις, αλλά όταν ακούω δυτικό να μιλά για εκδημοκρατισμό του μουσουλμανικού κόσμου μου κόβεται το αίμα. Ο όρος «εκδημοκρατισμός» σήμερα μου φέρνει στο νου πλέον τις σταυροφορίες του μεσαίωνα. Οι νέοι σταυροφόροι, όπως και οι πρόγονοί τους, πάνε στην ανατολή να λεηλατήσουν, να «απελευθερώσουν» τους τόπους των αλλόπιστων. Ο εχθρός για άλλη μια φορά είναι ο «αλλόφρων» αλλόπιστος.

Firefox

V for Virtual Revolution.

Έχεις αντιστασιακές τάσεις; Πιστεύεις στην αναρχία; Πάρε το ποποκορνιόν σου, την Cola σου, κάτσε αναπαυτικά στην πολυθρόνα σου και εμείς θα σε ξεναγήσουμε στον κόσμο της επανάστασης, του δίκαιου αγώνα. Θα σου δείξουμε όλους τους λόγους για τους οποίους θα έπρεπε να αντιδράσεις, θα σου ρίξουμε όλη την αλήθεια κατάμουτρα και εσύ θα μηρυκάζεις ήρεμα και ωραία με όλο αυτό το υπερθέαμα.

Θα ταλαιπωρηθείς λιγάκι, αλλά θα περάσεις όλα τα level, ένα ένα, σκοτώνοντας τους κακούς σε καθένα από αυτά Έως και τον ύψιστο Βελζεβούλη καταπιεστή θα καθαρίσεις. Μετά φιλώντας την αγαπημένη σου, θα αποχαιρετήσεις σκεπασμένος με Σκάρλετ τριαντάφυλλα τον απελευθερωμένο, χάρη σε εσένα, εικονικό τούτο κόσμο, με μία έξοδος ανακτορικά εκρηκτική.

Αγαπητέ μας θεατή, τώρα πια δεν έχεις πλέον τίποτα άλλο να κάνεις παρά να ξεπλύνεις την αλμύρα από το στόμα σου με το καφετί ανθρακούχο ποτό σου, να ρευτείς σε ένδειξη ικανοποίησης και να πάρεις ήσυχα ήσυχα τον δρόμο για το σπίτι.

Ήταν ευχαρίστησή μας να ικανοποιήσουμε και την σημερινή σου ονείρωξη, θα είμαστε ευτυχείς να προτιμήσεις εμάς και για τις λοιπές σου φαντασιώσεις.

Του έρωτα...

...την θύρα κρούω

και σαν μου νέψει,

με υποψία τον θωρώ .

~~~ o ~~~

«Για ποιόν Θεό θα πέθαινες;», τον ρώτησε ξάφνου.

«Για κανέναν.», απάντησε κάπως παράξενα ενοχλημένος.

«Αλλά για μια ιδέα;», συνέχισε απτόητη.

«Μάλλον για μια ιδέα, ναι.», κοιτάζοντας την πλέον απορημένος.

«Τότε θα πέθαινες και για έναν Θεό.»

Και πριν προλάβει να της φέρει αντίρρηση συμπλήρωσε κοιτώντας τον γλυκά.

«Για εμένα θα πέθαινες;»

Αυτός άρχισε να γελά, μα η ερώτηση τον είχε ταράξει.

«Ναι, θα πέθαινα.», απάντησε μη λέγοντας ψέματα, μήτε αλήθεια.

Ήξερε πως αυτό είχαν ανάγκη να ακούσουν αυτά τα δύο μεγάλα της μελιά μάτια και δεν είχε καιρό να ψάξει σε τόσο σύντομο διάστημα την ειλικρινή απόκριση μέσα του.

Μα ήταν σα να πέθαινε την ώρα εκείνη, καθώς έβλεπε τα μάτια της να βουρκώνουν. Όχι, δεν τον είχε πιστέψει…

Η αλήθεια μια ροζέτα.

Βλέπεις την αλήθεια και την πλησιάζεις. Φτάνεις πολύ κοντά, σχεδόν την αγγίζεις, πραγματοποιείς μια βραχεία περιστροφή πλησίον της και εκεί που νομίζεις πως θα την γευτείς αρχίζεις να απομακρύνεσαι.

«Ωραία, δεν πειράζει», σκέφτεσαι, «θα έχω την ευκαιρία να την χαρώ και από άλλη σκοπιά», και αφήνεσαι καθώς απομακρύνεσαι από κοντά της. Η απομάκρυνση σου πλέον είναι ίδια με την αρχική, απλά έχει αλλάξει η οπτική σου για την αλήθεια, λόγω της νέας σου θέσης. Ξαναπλησιάζεις. Να, φτάνεις, παραλίγο…, μα πάλι απλώς πραγματοποιείς μια πλήρη περιστροφή γύρω της και απομακρύνεσαι.

«Φτου, αλλά δεν πειράζει», σκέφτεσαι, «θα έχω την ευκαιρία να την χαρώ και από ακόμα μία σκοπιά», και αφήνεσαι πάλι καθώς απομακρύνεσαι από κοντά της. Η απόσταση σου από την αλήθεια είναι πάλι ίδια με την αρχική, απλά έχει αλλάξει η οπτική σου για αυτή, όπως και πριν, λόγω της νεότερής σου θέσης. Δε παραδίδεσαι, ξαναπλησιάζεις. Να, φτάνεις, παραλίγο…, μα πάλι απλώς πραγματοποιείς μια πλήρη περιστροφή γύρω της και απομακρύνεσαι.

«Γαμώτο, αλλά δεν πειράζει», σκέφτεσαι, «θα έχω την ευκαιρία να την χαρώ και από ακόμα μία σκοπιά», και αφήνεσαι πάλι καθώς απομακρύνεσαι από κοντά της. Η απόσταση σου από την αλήθεια είναι πάλι ίδια με την αρχική, όπως και πριν…

… η κατήφεια σου είναι πλέον ολοφάνερη, εντούτοις δε θα έπρεπε να δυσανασχετείς αγαπητέ μου, κοίτα τι όμορφη διαδρομή διένυσες. Αναρωτιέμαι, έχεις αναλογισθεί ποτέ πως η αλήθεια είναι μια σημειακή ανωμαλία που σαν την αγγίξεις, σε αφομοιώνει, σε εξαφανίζει μια για πάντα.

Οπότε, τι λες; Πάμε για ακόμα έναν γύρο; Αλλά τούτη την φορά όχι για την αλήθεια καθ’ αυτή, τούτη τη φορά πάμε για την ροζέτα της, για την ομορφιά του απραγματοποίητου.

-Εμπνευσμένο από τον Σίσυφο του Thrass. -

Δεν σας προλαβαίνω πια

Τί οίστρος ανοιξιάτικος είναι αυτός αγαπητοί μου φίλοι? Δεν σας προλαβαίνω! Ανάμεσα σε στέφανα, φορέματα, κρασιά και αεροπλάνα έχω χάσει το μπούσουλα και πέφτω πάνω σε φουριόζους φίλους με μεγάλα χαμόγελα.

Απλό και ταπεινώ σημείωμα -αιτία γι'αυτό το post είναι οι φοιτητικές εκλογές. Δέκα χρόνια από την πρώτη φορά που ψήφισα και η τύχη το έφερε και σ' αυτές τις εκλογές να περνάω μπροστά από το Πανεπιστήμιο. Νοστάλγησα ουζάκια και ανοιξιάτικους έρωτες σε τραπεζάκια έξω. Αντ' αυτού πήγα και έκανα μάθημα στους σπουδαστές μου. Εδώ γελάνε! Πως παραμένει κανείς σύγχρονος και επίκαιρος?

Σας αφήνω με ευχές για Καλό Πάσχα. Βλέπετε πάω να βάψω αυγά στα ξένα.

Όλοι γερνάμε...

... αλλά δυστυχώς τις περισσότερες φορές όχι έτσι.

(Από τη Nadia)

Ένα γέλιο ίδιο λεπίδι

Το ξυράφι κατεβαίνει και το βλέμμα το ακολουθεί. Η λάμα ανεβαίνει ξανά κάτω από τον κρόταφο, σφηνώνεται. Το βλέμμα ξεστρατίζει και καρφώνεται στον εαυτό του, άδειο. Το αισθάνομαι σκληρό, ανέκφραστο. Ποιόν αγαπά το βλέμμα τούτο, κανένα, ούτε το ίδιο του τον εαυτό. Μα το νιώθω που αλλάζει και να το που γελά. Λατρεύει τον βροντερό του ήχο που μοιάζει από έσχατα έγκατα βγαλμένος. Το ξέρω με σαρκάζει, αλλά και εγώ γελώ μαζί του. Παλιά θα αποδεχόταν την πρόκληση, κάνοντας το αίμα να αναβλύσει, αλλά σήμερα γελά. Γελά λυσσαλέα και συνάμα καθάρια, βλέμμα λύκου όμοιο πριν ορμήσει σε κοπάδι. Ναι, θα ήταν αγρίμι όμορφο, λεύτερο να ωρύεται τη νύχτα, να ξεκοιλιάζει ό,τι αγαπά, ό,τι το πονά με την ίδια πάντα έκφραση, μια έκφραση γέλιου, ενός γέλιου ίδιο με λεπίδι, ένα λεπίδι γέλιου.

Σ. Κίρκεγκορ - τρία κείμενα

Απ' όλα τα γελοία πράγματα αυτού του κόσμου, το πιο μεγάλο, μου φαίνεται, είναι το να είσαι πολυάσχολος, να είσαι ένας άνθρωπος που βιάζεται να φάει, που βιάζεται να κάνει κάτι. Επίσης, όταν βλέπω, την κρίσιμη στιγμή, μια μύγα να κάθεται στη μύτη ενός τέτοιου ανθρώπου ή ένα αμάξι να τον προσπερνάει, και να τον καταλασπώνει, με μια βιασύνη ακόμα πιο μεγάλη, ή αν η κινητή γέφυρα του Knittel σηκώνεται μπροστά του ή αν ένα κεραμίδι πέφτει πάνω στο κεφάλι του και τον σκοτώνει, γελάω για όλα αυτά με την καρδιά μου. Και ποιος τάχα θα μπορούσε να κρατηθεί να μη γελάσει; Τι μπορούν άραγε να κάνουν σωστά αυτοί οι ακούραστοι πολυπράγμονες; Δεν μοιάζουν μήπως με τη γυναίκα εκείνη, που αιφνιδιάζεται από την πυρκαγιά του σπιτιού της και μέσα στον πανικό της σώζει τα τσιμπιδάκια; Τι το καλύτερο γλιτώνουν αυτοί, για να πούμε την αλήθεια, από τη μεγάλη πυρκαγιά της ζωής;

*
Ο πόνος μου είναι ο δεποτικός πύργος μου, χτισμένος εκεί ψηλά, σαν μια φωλιά αετού, πάνω στην κορυφή των βουνών ανάμεσα στα σύννεφα∙ κανείς δεν μπορεί να τον προσβάλλει. Από εκεί, σηκώνω τα φτερά μου και πετώ, κατεβαίνω στην πραγματικότητα και πιάνω τη λεία μου∙ δεν μένω όμως σε αυτήν, παίρνω τη λεία μου και τη φέρνω στην κατοικία μου. Αυτή η λεία είναι μια εικόνα που υφαίνω στα υφαντήρια του πήργου μου. Έπειτα ζω όπως ένας πεθαμένος. Βουτάω ό,τι έχει βιωθεί στην κολυμπήθρα της λήθης, για χάρη της αιωνιότητας της ανάμνησης. Ό,τι ήταν επίκαιρο και τυχαίο λησμονιέται, σβήνεται. Οπότε, σαν ένας γέροντας με ασπρισμένο το κεφάλι από τα χρόνια, σκεπτικός, εξηγώ τις εικόνες με χαμηλή φωνή, σχεδόν ψιθυρίζοντας∙ δίπλα μου, ένα παιδί μ' ακούει, αν και πριν ακόμα του διηγηθώ, αυτό θυμάται τα πάντα.

*
Ένα θαύμα συνέβη. Χάρηκα τόσο πολύ, που βρέθηκα στον έβδομο ουρανό. Εκεί, όλοι οι θεοί συγκεντρωμένοι μου παραχώρησαν από ειδική εύνοια το προνόμιο να εκφράσω μιαν ευχή. "Θέλεις", λέει ο Ερμής, "τη νεότητα, την ομορφιά ή τη δύναμη, μια μακρά ζωή, την πιο ωραία από όλες τις κοπέλες ή κάποιο από τα πολυάριθμα θαύματα που έχουμε στο παλιο ψιλικατζίδικό μας, - διάλεξε, αλλά μόνο ένα πράγμα". Για μια στιγμή έμεινα αμήχανος, έπειτα, απευθυνόμενος στους θεούς, τους λέω: "Πολυτιμημένοι συγκαιρινοί, διαλέγω αυτό το ένα πράγμα: να έχω πάντοντε τους γελαστούς ανθρώπους με το μέρος μου". Δεν απήντησε ούτε ένας από τους θεούς, αντιθέτως ξέσπασαν όλοι σε γέλια. Συμπέρανα απ' αυτό ότι η ευχή μου είχε πραγματοποιηθεί, και μου φάνηκε ότι οι θεοί εκφράζονταν με χάρη, - δεν θα ήταν άχαρο, πράγματι, να μου απαντήσουν με σοβαρότητα: "Σ' το παραχωρούμε".

*
Γενικά αποφεύγω απλά να αντιγράφω κείμενα εδώ - μιας και σχεδόν οτιδήποτε μπορεί εύκολα να βρεθεί είτε στο διαδίκτυο είτε στο βιβλιοπωλείο. Για αυτά τα τρία είπα να κάνω μια εξαίρεση επειδή μάλλον προτιμούν να είναι δυσεύρετα. Είναι από το βιβλίο Sören Kierkegaard Διαψάλματα, εκδ. Micro Mega. Αν και από τη μικρή γεύση που πήρα από τις 78 του σελίδες δεν μπόρεσα να συντονιστώ ιδιαίτερα με τη φιλοσοφία του, τα παραθέτω για την λογοτεχνική τους αξία.

Το σωστό…

…πόμολο σαν το γυρίσεις θα βρεθείς σε τόπους μαγικούς, υποσχόμενους και φουσκωτούς.

Η εξέταση και η φωτοτυπία

Ποτέ δε μου άρεσε η νοοτροπία της 'εξέτασης'. Αυτή είναι που προστάζει ότι ώρες, μέρες, μήνες ή και χρόνια προετοιμασίας συρρικνώνονται απλά σε ώρες ή λεπτά αξιολόγησης που ζητούν να επαληθεύσουν και να επιβεβαίωσουν ή να διαψεύσουν και να καταβαραθρώσουν μέσα σε αυτό το σύντομο χρονικό διάστημα τον αξιολογούμενο. Τα παραδείγματα πολλά: το να σηκωθείς να πεις μάθημα, η γραπτή εξέταση (εξαμήνου, πανελλήνιες κλπ), η παρουσίαση μιας δουλειάς μπροστά σε ομοίους ή ανώτερους, η επίδοση ενός αθλητή σε ένα πρωτάθλημα, το εκλογικό αποτέλεσμα ενός υποψηφίου, η υποκριτική δεινότητα του ηθοποιού όσο κρατά το έργο και λοιπά. Όλα αυτά τα θεωρούσα ως ένα βαθμό άδικα και όχι αντιπροσωπευτικά των δυνατοτήτων του αξιολογούμενου. Ίσως αυτό οφείλεται στό ότι προσωπικά τις περισσότερες φορές υπολειτουργώ υπό συνθήκες πίεσης. Πάντως κάποιες φορές αυτού του είδους το ξεσκαρτάρισμα είναι απαραίτητο - ένας προηγούμενος συγκάτοικος μου γιατρός στην Αγγλία μου έμαθε ότι ο λόγος που οι γραπτές εξετάσεις τους απαιτούν να παραθέσουν πολλές γνώσεις σε δυσανάλογα σύντομο χρονικό διάστημα είναι για να εξομοίωσουν πχ ένα ιατρικό κέντρο όπου αντίστοιχα πρέπει να κάνουν διαγνώσεις υπό πίεση χρόνου.

Πρόσφατα σκεφτόμουν ότι περισσότερες περιπτώσεις από όσες νομίζουμε υπόκεινται σε αυτή τη λογική. Για παράδειγμα, μια συζήτηση που έχεις με κάποιον είναι επίσης ένα είδος αξιολόγησης (ακόμα και αν δεν νιώθεις πίεση τις περισσότερες φορές) που κρίνεται πχ από τις στιγμιαίες αντιδράσεις σου: ένα βλέμμα αλλού, ένα άτοπο σχόλιο και μπορεί να τον χάσεις τον άλλο. Μια μικρή δουλειά που θα σου ζητηθεί να κάνεις στο γραφείο ακόμα κι αν είναι διεκπεραιωτική (και όχι επί των 'σπουδών' ή της εμπειρίας σου), επίσης προκαλεί την κρίση και συχνά από κάποιον που θα κοιτάξει μόνο το 'εξώφυλλο'. Και η λίστα συνεχίζεται ανάλογα με την ευαισθησία και την παρανοϊκότητα του καθένα.

Τα καλά νέα είναι όμως ότι όλη αυτή η προχειρότητα και επιφανειακότητα έχει και ένα αντίβαρο. Αν κάποιος αντέξει αυτές τις λίγες ώρες 'έντασης' όλα τα υπόλοιπα μετατρέπονται σε ασήμαντα. Αν δηλαδή καταφέρεις με κάποιο τρόπο (τύχη, δόλο, βοήθεια έξωθεν, εξεταστικοκεντρική προετοιμασία) πέρα από την τυχόν πραγματική σου αξία να 'επιπλεύσεις' ή και να λάμψεις την κρίσιμη στιγμή, αυτό ήταν, τα κατάφερες. Δε χρειάζεται να υπάρχει ουσία στην όποια προσπάθεια. Έπεισες τον εξεταστή σου (κοινό, συνεργάτες, δασκάλους) ότι σου αξίζει η επιβράβευση (χειροκρότημα, μισθός, έπαινος) και η όλη ενδιάμεση πορεία ακυρώνεται ως ένα βαθμό τουλάχιστον. Αν η μία φωτοτυπία στην κορυφή του πάκου βγήκε όπως πρέπει, κι οι άλλες θεωρείται ότι θα είναι εντάξει.

Φυσικά υπάρχουν πολλοί τρόποι να αποκαλυφθεί η προχειροδουλειά ή η ρηχότητα ή η απαξία στο μέλλον αλλά πιστεύω πως συμβαίνει λιγότερες φορές από όσες φοβόμαστε ή νομίζουμε. Και οι λόγοι είναι τουλάχιστον τέσσερις. Πρώτον, ότι είναι αρκετοί αυτοί οι κριτές/'εξεταστές' που δεν είναι τόσο διεξοδικοί ώστε να κάνουν πλήρεις ελέγχους. Δεύτερον, ότι και οι περαιτέρω έλεγχοι είναι συχνά επίσης δειγματοληπτικοί και όχι 'μέχρι τον πάτο του πάκου με τις φωτοτυπίες'. Τρίτον, ο ίδιος ο υπο εξεταζόμενος πρέπει να έχει σπάνιο ήθος (ή απλά άνεση χρόνου) για να διπλοτριπλόελέγχει τα αποτελέσματα της όποιας προσπάθειας του - κοινώς γενικά δεν αυτοθυματοποιούμαστε. Και τέταρτον, η αποτυχία επί της ουσίας γίνεται αντιληπτή συχνά μόνο όταν είναι πολύ μακριά από εμάς χρονικά ή χωρικά - κάπου όπου δεν μας αγγίζει ουσιαστικά δηλαδή. Όταν η φωτοτυπία έχει ήδη μοιραστεί δηλαδή.

Why are you laughing, Sir?

Έχεις αδειάσει τις τσέπες σου. Περνάς τον ανιχνευτή μετάλλων του αεροδρομίου και μπιμπ. «Παρακαλώ, εκτείνετε χέρια και ανοίξτε τα πόδια », ψάξιμο, «γυρίστε. παρακαλώ», ψάξιμο, «εντάξει, μπορεί να φύγετε.»

Ξέρεις τι φταίει για αυτό το πασπάτεμα, είναι τα αγαπημένα σου άρβυλα και η πόρπη της ζώνης. Έχεις μάθει τόσο καλά τη διαδικασία που κάνεις τις κινήσεις πριν σου το ζητήσουν. Σε μερικά αεροδρόμια μάλιστα σε αναγκάζουν να βγάζεις και τα υποδήματά σου, ώστε να τα περάσουν για έλεγχο μαζί με τις χειραποσκευές.

Έχοντας, λοιπόν, βαρεθεί να σου κάνουν σωματικό έλεγχο κάθε φορά που επιβιβάζεσαι σε αεροπλάνο, αποφασίζεις να φοράς αθλητικά, αντί για άρβυλα και να βγάζεις τη ζώνη του παντελονιού. Κλειδιά, νομίσματα κ.τ.λ. τα έβγαζες πάντα, οπότε…

Πείραμα 1 επιτυχές με συγκεκριμένο ρουχισμό. Δε σε σταματάει κανένας.

Πείραμα 2 επιτυχές με τον ίδιο ρουχισμό. Δε σε σταματάει κανένας.

Πείραμα 3 επιτυχές με τον ίδιο ρουχισμό. Δε σε σταματάει κανένας.

Πείραμα 4 με τον ίδιο ρουχισμό, εμπλοκή. “Please, Sir”, και σου δείχνει τη γνώριμη στάση. Δεν αντέχεις και βάζεις τα γέλια Ο τύπος που σε ψαχουλεύει εντατικά, σταματάει και ενοχλημένος σε ρωτάει σε αυστηρό ύφος. “Why are you laughing, Sir?” Απαντάς γελώντας, “I didn’t hear anything.” και νεύεις προς τον ανιχνευτή. “It has silent signal and this is a random check.” σου λέει κοφτά και σου προσφέρει ένα εξαιρετικά έντονο πασπάτεμα, θέλοντας να σου κόψει το γέλιο από τα χείλη που όμως δεν φεύγει.

Καθώς, αποχωρείς σκέφτεσαι ότι είναι ο πρώτος άντρας που σε έχει ακουμπήσει τόσο «έντονα» και σκέφτεσαι να τον ευχαριστήσεις για την πρωτόγνωρη αυτή εμπειρία, αλλά αυτός έχει αναλάβει ήδη τον επόμενο πελάτη. Κρίμα…

Τρεις κραυγές μετά τις 23:00

Πρώτα, μια ελληνοαμερικανίδα που ουρλιάζει τη σύγκρουση της φλυαρίας και της έντασης της δυτικής ακτής με την πελοποννησιακή αυστηρότητα και εμμονή.

Μετά, η Ι. με το ελαφρώς παράταιρο κόκκινο ντύσιμο, το τετράγωνο πρόσωπο με το σχεδόν αγορίστικο κουρέμα και τις πρώτες ρυτίδες στις άκρες των ματιών. Δουλεύει σε σούπερμάρκετ κάπου κοντά στη στάση Αττική, είπε πως 'βασικά της αρέσει η τζαζ' και πήγε μόνη της να δει το αφιέρωμα στην πρώτη (διάβασε για αυτό στη 'Λάιφο').

Τέλος, ένα τυχαίο κορίτσι κλαίει στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου που σταμάτησε στο φανάρι.

(Και την επομένη αυτό.)

3'

(ή μικρά αστρονομικά παραπατήματα)

Παρόλο που γενικά σχεδόν κάθετι 'εσωηλιακό' με αφήνει αδιάφορο, οι προσδοκίες μου από την 'αποστολή στο Καστελόριζο' ήταν μάλλον ανάμικτες. Από τη μία υπάρχει ίσως το πιο μοναδικό αστρονομικό φαινόμενο που έχει να κάνει με τον άνθρωπο. Μοναδικό τόσο για τη σπανιότητα του όσο και για τα μέγεθη που εμπλέκονται και την συνεπακόλουθη ταπεινότητα που υποβάλλουν. Και από την άλλη η μαζικότητα. Μαζικότητα που μεταφράζεται σε αδηφάγα κανάλια και καμέρες, ορδές από geeks και εταιρείες/ομίλους/ενώσεις έτοιμες να συγκρίνουν τα όργανα και τα κατορθώματα τους αλλά και με φιλοθεάμον κοινό με άποψη αλλά και καλοπροαίρετες ανησυχίες. Και φυσικά σύσσωμη η επιστημονική κοινότητα.

Έτσι όλοι εμείς που βρεθήκαμε εκεί αυτές τις 2-3 μέρες παρακολουθήσαμε την τυχαία ευθυγράμμιση της Γης μας με το κοντινότερο και το μεγαλύτερο σώμα του ηλιακού μας συστήματος, κάτι που δεν είχε συμβεί σε ελλαδικό χώρο εδώ και 70 χρόνια και δε θα ξανασυμβεί για άλλα 82. Όπως και με τη διέλευση της Αφροδίτης η αξία αυτών των φαινομένων για μένα έγκειται στη δυνατότητα τους να βάζουν τα πράγματα στο πλαίσιο που τους αρμόζει - και το οποίο δε φαίνεται αμέσως. Μια έκλειψη και δη μια τόσο δραματική όπως η ολική ηλιακή μας περνάει από τις δύο διαστάσεις της ουράνιας σφαίρας και των κινήσεων των σωμάτων πάνω της στις τρεις διαστάσεις όπου πλέον εμφανίζεται και η τόσο ακριβοθώρητη στην αστρονομία αίσθηση του βάθους και της απόστασης. Αντικείμενα μπαίνουν ανάμεσα σε άλλα αντικείμενα, το πίσω έρχεται μπροστά. Ταυτόχρονα, η σκέψη ότι τέτοιου είδους σπάνιες συμπτώσεις πράγματι συμβαίνουν και είναι αποτέλεσμα κάτι τόσο απλού όπως η κατάλληλη γεωμετρία, λέει κάτι και για όλες τις υπόλοιπες συμπτώσεις που μας ορίζουν. Ότι δηλαδή δεν κρύβουν τίποτα πολύπλοκο και εξωπραγματικό πίσω τους - απλά τη συγκυρία.

Ευτυχώς οι φόβοι μου για υπερβολική έκθεση στην μεταλλακτικών ιδιοτήτων ακτινοβολία της τηλεόρασης αποδείχθηκαν αβάσιμοι (αν και όχι εντελώς). Έτσι, μετά από ένα συνδυασμό από επιλογές οικονομικές (η τηλεοπτική κάλυψη γίνεται πάντα για εκείνον του οποίου η προσφορά είναι ελκυστικότερη), πολιτικές (ο ανταγωνισμός για τα κατορθώματα που λέγαμε) και επιστημονικές (ο υπερβάλοντας ζήλος του κοινού να περιεργαστεί τα πάντα είναι ότι χειρότερο για την εστίαση και την αυτοσυγκέντρωση) εμείς ήμασταν μακριά από τους πολλούς. Αντίστοιχα μειωμένοι ήταν και οι ερασιτέχνες γύρω μας. Η σύντομη γεύση που πήρα το βράδυ της προηγούμενης της έκλειψης από τα στημένα τους τηλεσκόπια τα οποία τα πετύχαμε να στοχεύουν τον Κρόνο ήταν ενθαρρυντική πάντως. Όχι για τις ικανότητες και τις γνώσεις τους βέβαια (που είναι σαφώς ανώτερες των επαγγελματιών στην παρατήρηση) αλλά για τη φιλική τους διάθεση. Πάντως όπως ήταν αναμενόμενο, ο πλανήτης ήταν όντως όπως τον ξέρουμε, οι ατάκες που ακούστηκαν στο σκοτάδι του στιλ 'ο Ορίωνας δεν είναι αειφανής αστερισμός οπότε τα μέλη του να πάνε για ύπνο' και τα σχόλια της γιαγιάκας (όχι αυτής) που παρέστη ήταν περιφρονητικά...

Την επομένη το εγερτήριο ήταν νωρίς προκειμένου να γίνουν οι απαραίτητες προετοιμασίες. Οι ρυθμίσεις στις ψηφιακές (εστίαση, χρόνος έκθεσης, κλπ) είχαν γίνει από την Τρίτη και η εύρεση του ακριβούς Βορρά από τα ξημερώματα της Τετάρτης. Παρόλα αυτά έγιναν κάποιες περαιτέρω δοκιμαστικές λήψεις και αποφασίστηκε ότι μόνο το ένα απο τα δύο τηλεσκόπια θα ακολουθεί αυτόματα τον Ήλιο - το άλλο χειροκίνητα. Και μετά αναμονή και υποτιθέμενη χαλάρωση μέχρι να περάσουν τα λεπτά για την πρώτη επαφή - δηλαδή το φευγαλέο πρώτο άγγιγμα της Σελήνης στον ηλιακό δίσκο που είναι και το πιο δύσκολο να συλληφθεί στο φιλμ. Όσο και να ξέρεις ακριβώς τη στιγμή δε μπορείς να προβλέψεις ακριβώς πότε θα συμβεί και συνήθως πιάνεις μια από τις επόμενες. Όπως και δυστυχώς έγινε.

Μετά φωτογραφίες σε τακτά διαστήματα καθώς πλησίαζε η ολικότητα με όλους να σταματάνε να αναπνέουν στο παράγγελμα του φωτογράφου για να μη χάνεται η εύθραυστη εστίαση. Καθώς η περίπου 1.5 ώρα περνούσε και το απόγειο της έκλειψης πλησίαζε το γύρω φως όλο και μειώνοταν. Το αεράκι που είχε σηκωθεί από πριν την πρώτη επαφή άκομα άρχισε να κάνει αισθητή την πτώση της θερμοκρασίας. Και όταν η έκλειψη έχει φτάσει στην ολικότητα η ένταση είχε κορυφωθεί.

Λίγο πριν το 100% αρχίζουμε τις φωτογραφίες. Κλικ, αλλαγή χρόνου έκθεσης, κλίκ. Αλλαγή χρόνου έκθεσης, κλίκ. Αλλαγή χρόνου έκθεσης, κλίκ. Δε φαίνεται τίποτα! Αλλαγή χρόνου έκθεσης, κλίκ. Αλλαγή χρόνου έκθεσης, κλίκ. Γμτ, βγάζουμε το φίλτρο πρώτα! Αλλαγή χρόνου έκθεσης, κλίκ. Οι προεξοχές εμφανέστατες. Αλλαγή χρόνου έκθεσης, κλίκ. Κλεφτές ματιές στον ηλιακό δίσκο και με γυμνά μάτια. Αλλαγή χρόνου έκθεσης, κλίκ. Δεν προσέχω τι συμβαίνει γύρω μου, στο background ακούω απλώς τις επιδοκιμασίες του κόσμου. Αλλαγή χρόνου έκθεσης, κλίκ. Με την περιφερειακή όραση βλέπω το σκοτάδι γύρω. Αργότερα θα μου πουν ότι οι ελεγχόμενες από φωτοκύτταρο λάμπες στο δρόμο άναψαν μόνες τους. Αλλαγή χρόνου έκθεσης, κλίκ. Αλλαγή χρόνου έκθεσης, κλίκ. Λεπτά σύννεφα καλύπτουν ανεπαίσθητα το φαινόμενο ενώ διάφορων ειδών νέφη είναι σκόρπια στον ουράνο και δε μ' αφήνουν να δω αστέρια. Αλλαγή χρόνου έκθεσης, κλίκ. Ανάδυση του Ήλιου και πάλι. Αλλαγή χρόνου έκθεσης, κλίκ. Λάμψη παντού στο οπτικό πεδίο. Τέλος και τέλος φίλμ πριν καν προλάβω να καταλάβω τι συνέβη. Για λίγη ώρα μετά ακούω τους γύρω μου να συνεχίζουν να αλληλοσυγχαίρονται και να επιβεβαιώνουν το συναρπαστικό της εμπειρίας - εγώ είμαι κάπου στον κόσμο μου.

Μου παίρνει αρκετή ώρα να επανέλθω - έχουμε ήδη μπει βιαστικά στο πλοίο της επιστροφής όταν είμαι πίσω. Συνολικά η εμπειρία ήταν αναμφισβήτητα μοναδική και παράξενη. Η ένταση τις κρίσιμες στιγμές ήταν κυρίαρχη και πανταχού παρούσα αλλά σε ορισμένα σημεία μάλλον απογοητεύτηκα από τις όχι και τόσο 'ελεγχόμενες' συνθήκες που συνόδευαν το γεγονός και τα συνεπακόλουθα τους στις λήψεις. Τουλάχιστον πήρα το βάπτισμα του πυρός στην αστροφωτογραφία (και τι βάπτισμα...) και μοιράστηκα με τους συνεργάτες μου την εμπειρία. Και φυσικά Ήμουν Εκεί. Στην τελική καμία φωτογραφία, καμία μετρήση, καμία παρέα δεν είναι που μετράει. Μόνο αυτό - και αυτό το post.

Άλλωστε ο φίλος μου ο Ν. κατά τις 12.30 το μεσημέρι της Τετάρτης είχε ήδη πέσει για ύπνο...